
– Większość rzeszowian chce, by pomnik pozostał w przestrzeni miejskiej – mówi aktorka Dagny Mikoś. – Dlatego będziemy o nim rapować, będziemy o nim mówić i bardzo chętnie w postać Wielkiej Mandorli się wcielę, żeby wyrazić jej zdanie.
Spis treści:
Pomnik Czynu Rewolucyjnego znów będzie w centrum uwagi. Już 10 października w Rzeszowskich Piwnicach odbędzie się wyjątkowe wydarzenie poświęcone najbardziej rozpoznawalnemu, a zarazem najbardziej kontrowersyjnemu symbolowi miasta.
Program obejmuje premierę spektaklu „Wielka Mandorla Superstar” Dagny Mikoś, z elektroniczna muzyką duetu Bzdyra/Demidowski, a także otwarcie plenerowej wystawy fotograficznej i panel dyskusyjny.

Wielka Mandorla Superstar, czyli rap o pomniku
– Kontynuuję rapowanie, które zaczęłam kilka lat temu na TikToku. To atrakcyjna forma dla młodych ludzi, a jednocześnie sposób, by zwrócić uwagę opinii publicznej na temat, który dziś w Rzeszowie jest bardzo istotny a przy tym budzi ogromne emocje – opowiada o nadchodzącym przedsięwzięciu Dagny Mikoś, aktorka i zdobywczyni tytułu Osobowość Rzeszowa 2024.
Za całość projektu odpowiedzialna jest Fundacja Rzeszowska. Poprzez Wielką Mandrolę chce łączyć ludzi różnych pokoleń, poglądów i środowisk za sprawą sztuki i merytorycznego dialogu ponad wszelkimi podziałami.
– Według większości rzeszowian, o czym świadczy jeden z sondaży przeprowadzonych przez Uniwersytet Rzeszowski, pomnik powinien pozostać w przestrzeni miejskiej. Ja też należę do tej grupy, dlatego robię ten spektakl – mówi artystka.
POLECAMY: Chcą chronić halę ROSiR. Apelują do konserwatora, by wpisał ją na listę zabytków
„Wielka Mandorla Superstar” łączyć będzie teatr, rap i elektronikę. Spektakl transmitowany będzie na żywo, a później poszatkowany na poszczególne utwory trafi do sieci.
– Chcemy, żeby to po prosu hulało sobie w tej przestrzeni online. I mam nadzieję, że zwróci uwagę nie tylko samych rzeszowian czy mieszkańców Podkarpacia, którzy na ten pomnik się kiedyś składali, ale również opinii ogólnopolskiej. Bo temat czy ten pomnik zostanie, czy nie, nadal jest nierozwiązany. A ja bardzo chętnie w postać Wielkiej Mandorli się wcielę i będę wyrażać jej zdanie.
Projekt jest częściowo dofinansowany przez miasto, jednak twórcy szukają jeszcze dodatkowego wsparcia finansowego.
– I tak wyrzuciłam już wszystkie zbędne dodatki. Niestety środki z dofinansowania nie pozwalają zrealizować moich artystycznych działań na wymarzonym poziomie. Na produkcję kostiumów i realizację transmisji online oraz rejestrację spektaklu brakuje nam jeszcze 10 tysięcy złotych – dodaje Dagny Mikoś. – Szukamy więc cały czas sponsorów, damy radę.

Wystawa i panel o Marianie Koniecznym
Drugim filarem wydarzenia będzie plenerowa wystawa fotograficzna na Skwerze Kultury. Jej celem jest pokazanie dorobku Mariana Koniecznego nie tylko w kontekście rzeszowskiego pomnika.
– Chcemy przypomnieć, że on miał swoje realizacje na trzech kontynentach, jest twórcą m.in. pomnika Tadeusza Kościuszki w Filadelfii czy Pomnika Chwały i Męczeństwa w Algierze. Osią wystawy pozostanie jednak Pomnik Czynu Rewolucyjnego. Podjęliśmy współpracę z Fundacja Mariana Koniecznego założona przez syna artysty, Filipa Koniecznego. Będą więc zdjęcia pokazujące mistrza przy pracy, etapy powstawania naszego pomnika, modele gliniane i potem finalne dzieło, na takich zdjęciach, których jeszcze rzeszowianie nie widzieli – podkreśla Dawid Domański z Fundacji Rzeszowskiej.
Filip Konieczny będzie też gościem panelu dyskusyjnego, który odbędzie się w ramach wydarzenia. Swój udział potwierdził już także prof. Jan Tutaj, dziekan ASP w Krakowie. Dyskusję poprowadzą Beata Kuman z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie i rzeszowski aktywista Sławomir Nosal.
Historię pomnika trzeba opowiedzieć rzetelnie
Pomnik Czynu Rewolucyjnego od lat jest tematem sporów. Jedni chcieliby żeby zniknął z przestrzeni publicznej, inni nie wyobrażają sobie centrum Rzeszowa bez potężnego monumentu.
– Każdy artykuł o pomniku zbiera setki komentarzy, temat niezmiennie budzi emocje. Niestety, często sprowadza się go do uproszczonych narracji, podczas, gdy historia tego obiektu jest znacznie bardziej złożona. I on zasługuje na to, żeby opowiedzieć ją rzetelnie – zaznacza Dawid Domański.
ZOBACZ TEŻ: Nowy Wspaniały Rzeszów, czyli duch Tadeusza Ferenca dalej panuje nad tym miastem
Przedstawiciele Fundacji Rzeszowskiej podkreślają, że idea październikowego wydarzenia to przede wszystkim edukacja i spotkanie ponad podziałami.
– Chcemy stworzyć przestrzeń do rozmowy. Ja zawsze powtarzam, że spektakl w teatrze, czy jakiś koncert albo muzyka, może się nam podobać albo nie. Ale później mamy fajny temat do dyskusji. I, o ile padają jakieś merytoryczne argumenty, to możemy się też wtedy fajnie pospierać. Czemu nie? – mówi Dagny Mikoś. – Dlatego zaproszenia na to wydarzenie wysyłamy do wszystkich stron. Zarówno przeciwników, jak i entuzjastów pomnika.
Wielka Mandorla powraca
To już druga edycja projektu Fundacji Rzeszowskiej. Pierwsza „Wielka Mandorla” odbyła się w 2023 roku i skupiła się głównie na części merytorycznej. Tym razem centrum wydarzeń stanowić będzie sztuka, ale połączona z edukacją i refleksją historyczną.
Wydarzenie odbędzie się 10 października w Rzeszowskich Piwnicach.
Masz jakiś interesujący temat? Daj nam znać na re******@*******ow.pl. Jesteśmy też na Facebooku i Instagramie.