Prowadzisz firmę i zastanawiasz się, w jakim kierunku rozwijać kompetencje pracowników, by zwiększać konkurencyjność i efektywność Twojego zespołu? A może zastanawiasz się, czy sztuczna inteligencja zdominuje Waszą branżę? Twoje obawy i przemyślenia nie są bezzasadne.
Spis treści:
Rynek pracy ewoluuje i przekształca się w zawrotnym tempie. I wcale nie zamierza zwolnić.
Postępująca cyfryzacja i automatyzacja pracy, ekspansja rozwiązań dla biznesu związanych z zastosowaniem sztucznej inteligencji sprawiają, że formalne wykształcenie, z którym młodzi pracownicy wchodzą na rynek pracy, wymaga nieustannego szlifowania, udoskonalania i aktualizacji lub przekwalifikowania w kierunku innych, nowych stanowisk.
Jakie więc kompetencje pracowników warto rozwijać w zespołach?
Jakie zawody tracą na znaczeniu?
Coroczny raport „Future of Jobs Report” Światowego Forum Ekonomicznego porusza zagadnienia związane z rozwojem kompetencji, trendów i zmian na globalnym rynku pracy.
PORADNIK: Samochód elektryczny dla Kowalskiego – czy to się opłaci?
Według wyników analiz zawartych w raporcie ze stycznia 2025 r., zawody, które w najbliższych latach będą traciły na znaczeniu w efekcie automatyzacji i cyfryzacji to:
- Kasjer
- Asystent zarządu
- Dozorca, osoba sprzątająca
- Protokolant
- Pracownik branży drukarskiej i okołodrukarskiej
- Księgowy
- Audytor
- Kontroler biletów, asystent podróży
- Ochroniarz
- Pracownik obsługi klienta (stanowiska bezpośredniej obsługi)
- Pracownik odpowiedzialny za wprowadzanie danych
- Pracownik informacji i obsługi klienta
- Projektant graficzny
- Kierownik administracji
- Likwidator roszczeń
Jakie zawody zyskują na popularności?
Raport wymienia także zawody, które w najbliższych latach będą zyskiwały na popularności. Oto one:
- Wyspecjalizowany pracownik w nowoczesnym sektorze rolnictwa
- Kierowca kat. C+E w branży usługowej
- Twórca aplikacji i oprogramowania
- Pracownik branży budowlanej
- Sprzedawca
- Pracownik branży produkcyjnej (żywność), HORECA
- Kierowca samochodów osobowych
- Opiekun i pielęgniarz
- Kelner i barman
- Dyrektor i manager operacyjny
- Pracownik socjalny i doradca, terapeuta
- Project manager
- Nauczyciel akademicki
- Nauczyciel szkół średnich
- Osobisty asystent
Bez obaw, ale… Jakie są kompetencje przyszłości?
Eksperci zakładają, że nawet 39 procent cenionych kompetencji na rynku pracy ulegnie przekształceniu w przeciągu najbliższych pięciu lat.
POLECAMY: Kontrowersje wokół wyboru nowego dyrektora Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego
Oznacza to, że należy przede wszystkim nastawić się na nieustanne bycie w ruchu i zmianie. W związku z tym, warto zastanowić się nad doborem właściwego podejścia do rekrutacji, motywowania i szkolenia pracowników. Tak wysokie, rewolucyjne wręcz, tempo zmian, wiąże się z koniecznością przygotowania się do rozwoju i wspierania pracowników oraz ich kompetencji w zmieniających się warunkach, ponieważ na przestrzeni lat wspólnej pracy, ich kompetencje będą wymagały nieustannej aktualizacji.
Poniżej przedstawiamy listę kompetencji przyszłości:
- Kompetencje związane z AI
- Kompetencje związane z big data
- Kompetencje cyfrowe – sieciowe
- Kompetencje związane z cyberbezpieczeństwem
- Myślenie kreatywne
- Odporność psychiczna
- Elastyczność
- Zwinność w uczeniu się
- Ciekawość
- Lifelong learning (uczenie się w biegu życia).
Dodatkowo, do kompetencji przyszłości zaliczane są inteligencja emocjonalna, kompetencje komunikacyjne i umiejętności związane z zarządzaniem oraz otwartością na uczenie się.
Jak przygotować się na przyszłość?
W dobie płynnego i zmieniającego się rynku pracy, zastanawiając się nad inwestycją w rozwój kompetencji i kwalifikacji, warto wdrożyć w organizacji nastawienie na nieustanną naukę i rozwój w kulturze organizacyjnej naszej firmy – lifelong learning (uczenie w biegu życia).
To podejście, które zakłada, że edukacja i rozwój odbywa się przez całe życie. Również po zakończeniu studiów, aż do okresu późnej starości (lub emerytury). W ten sposób, wdrażając procesy HRowe, tworząc ścieżki rozwoju i systemy motywacyjne, tworzymy kulturę organizacyjną opartą na uczeniu się.
Jak dobierać edukację do potrzeb pracowników?
Edukacja pracowników i rozwój kompetencji wśród osób aktywnych zawodowo, odbiega od edukacji formalnej, nabywanej na studiach czy w szkole. Szkolenia, mentoring, consulting, certyfikacje, kursy i studia podyplomowe oferują edukację ukierunkowaną i celową, w której uczestnicy mają wpływ na wybór kierunku i treści, jakie mogą zastosować w swoich zespołach i firmach.
ZOBACZ TEŻ: Rekordowe 19 mln zł za wypadki przy pracy na Podkarpaciu. Wzrastają kwoty odszkodowań
Celowość edukacji i jej praktyczny wymiar to cechy charakterystyczne edukacji osób dorosłych. Oznacza to, że dobór odpowiedniej formy podnoszenia kompetencji powinien wiązać się z jego mierzalnością i celowością oraz możliwością zastosowania efektów nauki w praktyce w pracy.
Jednak w celu lepszego zrozumienia zmieniającej się rzeczywistości na rynku pracy, warto poznać również zjawiska upskillingu i reskillingu, jako form podnoszenia obecnie posiadanych kompetencji w biegu życia.
Czym jest zatem upskilling i reskilling?
Upskilling to nic innego, jak proces podnoszenia posiadanych już na określonym poziomie kompetencji pracownika do poziomu jeszcze wyższego lub adaptowania ich do zmieniających się, warunków w pracy. Przykładem upskillingu może być nauka kompetencji związanych z prowadzeniem spotkań z wykorzystaniem nowego oprogramowania czy rozwój kompetencji programistycznych związanych z obsługą nowych maszyn.
Reskilling to z kolei proces przekwalifikowania, rozwoju i nabywania kwalifikacji innych, odmiennych od obecnie posiadanych. Przykładem reskillingu jest np. nauka programowania.
Studia czy szkolenia? Jak rozwijać kompetencje pracowników?
W zależności od branży i specjalizacji, zaobserwować można na rynku pracy zmiany w wyborze formy, trybu i czasu trwania szkoleń i edukacji. Wraz z pogłębiającą się cyfryzacją i chęcią rozwijania kompetencji w sposób ukierunkowany, na popularności zyskują nowoczesne formy edukacji, mniej formalne i ustrukturyzowane niż studia. Takie jak microlearning czy bite-sized learning – formy uczenia się poprzez zdobywanie niewielkich porcji wiedzy w przyjemnej, interaktywnej formie – video, poprzez aplikację, VR czy grę (game-based learning).
Również szkolenia, webinary, podcasty czy kursy – celowane i odpowiadające na konkretne pytania, pomagają zdobywać wiedzę małymi porcjami.
Nie oznacza to jednak, że tradycyjnie rozumiane studia stracą na znaczeniu. Podobnie jak i rynek pracy, ulegną one, najprawdopodobniej, przekształceniom.
Maszy pytania? Interesuje Cię jakiś konkretny temat? Napisz: re******@to*******.pl.
Jeden komentarz
Bardzo trafny artykuł, całkowicie zgadzam się z tezami przedstawionymi przez Panią Doktor. Kompetencje przyszłości, takie jak umiejętność krytycznego myślenia, adaptacyjność oraz rozwój kompetencji cyfrowych, są kluczowe dla rozwoju zawodowego i gospodarczego.
Jednak moim zdaniem warto dodać, że istotne jest również klarowne tłumaczenie tych zagadnień dla osób, które nie posiadają specjalistycznego przygotowania. Wiele cennych informacji trafia wyłącznie do ekspertów, a przecież rozwój gospodarki i rynku pracy wymaga zaangażowania również tych, którzy dopiero zaczynają swoją ścieżkę zawodową lub przekwalifikowują się z innych branż.
Inwestując w edukację i budowanie świadomości na temat potrzebnych umiejętności w przystępnej, prostej formie, możemy znacząco zwiększyć szanse, że wskazane przez Panią Doktor kompetencje staną się dostępne i atrakcyjne dla szerokiego grona pracowników – niezależnie od ich wcześniejszego doświadczenia zawodowego.